Odważnie i bez tabu, czyli klasyczne tematy inaczej

Tekst: Elżbieta Podolska

Zdjęcia: Teatr Muzyczny, Teatr Polski

Rapujący „Pan Tadeusz”

W Malarni odbyła się premiera nr 4219 „Nowy PAN TADEUSZ, tylko że rapowy” w reż. Kamila Białaszka – spektakl w formule koncertowo-musicalowej, akt wandalizmu na epopei narodowej, próba interpretacji tekstu wieszcza przez pryzmat polskiego warcholstwa i patologii.

Okazuje się, że regularna rytmika trzynastozgłoskowca to idealny materiał dla rapu. Ujawni to dobrze znany młodej publiczności… raper Koza. Za tym pseudonimem kryje się właśnie Kamil Białaszek, studiujący reżyserię na Akademii Teatralnej w Warszawie.

Na prowincji

Fabuła tekstu została przeniesiona w rzeczywistość z pogranicza „Blokersów” i „Chłopaków z Baraków”, gdzie naturalnymi środkami ekspresji stają się rap i slang.

Reżyser spektaklu bierze pod lupę swoją własną małą ojczyznę – Raszyn pod Warszawą – poszukując podstaw maniakalnego nacjonalizmu, który wciąż pozostaje dominującą ideologią wśród mieszkańców przedmieść i tzw. prowincji.

Szlachta i chuliganeria

Twórcy spektaklu szukają naturalnych połączeń, zestawiając rzeczywistość blokowisk z czasów tuż po transformacji z zaściankową Litwą opisywaną przez Mickiewicza.

Współczesny język miesza się tu i dialoguje z trzynastozgłoskowcem, a na scenie zostają przedstawione archetypy z pogranicza sarmackiej szlachty i podmiejskiej chuliganerii.

Spektakl jest od lat 16 ze względu na używanie wulgaryzmów.

Twórcy

Scenariusz: Kamil Białaszek; Muzyka: Mateusz Augustyn, Natura 2000; Scenografia: Łukasz Mleczak; Multimedia: Michał Mitoraj; Choreografia: Bartosz Dopytalski; Kostiumy: Jolanta Łobacz.

Obsada

Mariusz Adamski – Rejent; Alan Al-Murtatha – Pan Tadeusz; Piotr B. Dąbrowski – Hrabia; Michał Kaleta – Ksiądz Robak; Piotr Kaźmierczak – Gerwazy; Denis Kudijenko (gościnnie) – Wojski; Jakub Papuga – Sędzia; Aleksandra Samelczak – Zosia; Paweł Siwiak – Major Płut; Ewa Szumska – Jankiel; Kornelia Trawkowska – Telimena; Oliver Woodcock (gościnnie) – Asesor; Ryszard Zajączkowski (gościnnie) – Niedźwiedź

Pierwszy taki w Teatrze Muzycznym

Jeden z najbardziej zabawnych, nieprzewidywalnych i odważnych musicali, jakie powstały w XXI wieku i jeden z najdłużej wystawianych na Broadwayu – premiera „Avenue Q”, lalkowego musicalu dla widzów dorosłych w Teatrze Muzycznym w Poznaniu. Reżyseruje Łukasz Brzeziński.

Na liście najdłużej wystawianych

Avenue Q – amerykański musical w dwóch aktach pomysłu i autorstwa Roberta Lopeza i Jeffa Marxa (muzyka, teksty piosenek) stworzony przy współpracy z Jeffem Whittym (scenariusz) i Jasonem Moore’em (reżyseria). Premiera musicalu miała miejsce w marcu 2003 w Nowym Jorku w Vineyard Theatre (Off-Broadway). W lipcu 2003 przedstawienie zostało przeniesione na Broadway do John Golden Theatre, gdzie było wystawiane do września 2009 roku. Avenue Q zdobyło Nagrodę Tony dla najlepszego musicalu w 2004 roku i z 2534 spektaklami zajmuje 22. miejsce na liście najdłużej wystawianych musicali na Broadwayu. Doczekało się wielu inscenizacji na całym świecie, w tym m.in. w latach 2005-2010 było wystawiane na West Endzie. Premiera w Polsce odbyła się 4 października 2014 roku w Teatrze Muzycznym w Gdyni.

Tak, jak na każdej ulicy

Witamy na fikcyjnej nowojorskiej Avenue Q, odległej od słynnej Piątej Alei jak w alfabecie litera Q od A. Taką ulicę odnajdziemy w każdym mieście na świecie. Równie dobrze może nazywać się Kolejowa, Parkowa czy Klonowa. Na Avenue Q mieszkają: początkująca przedszkolanka, niespełniony komik, psychoterapeutka, do której nie zgłaszają się pacjenci, i zdradliwa uwodzicielka, od której lepiej trzymać mężów z daleka. Znajome sąsiedztwo? Ich problemy też są uniwersalne i ponadczasowe.

Główny bohater wchodzi w dorosłe życie, poszukując celu, a pomagają mu w tym lalki kierujące się jedną zasadą: powiedzą wszystko, co chcielibyście mówić na co dzień, ale nie wypada.

Łamanie konwencji

„Avenue Q” to pierwszy lalkowy musical dla dorosłych, na który Teatr Muzyczny zaprasza widzów. – Łamiemy dotychczasową konwencję, odrzucamy konwenanse i proponujemy niezwykle zabawny, odważny i bezpruderyjny spektakl, w którym głównymi bohaterami są lalki rodem z „Ulicy Sezamkowej” i „Muppet Show”. A im na scenie wolno więcej. Pośmiejmy się wspólnie – bez skrępowania i żadnych ograniczeń – mówi Przemysław Kieliszewski, dyrektor Teatru Muzycznego w Poznaniu.

Nieprzyzwoicie, zgryźliwie, ale szczerze o nas

Musical Avenue Q to pełna skeczy nieprzyzwoita komedia o tęsknocie za miłością, samotności, odrzuceniu, namiętności, a przede wszystkim bolesna konfrontacja życiowych planów z rzeczywistością. Cóż pozostaje w takich chwilach, jeśli nie śmiech? Choć bohaterami są lalki, jest to zdecydowanie spektakl dla dorosłych, a niektóre fragmenty dialogów lub piosenek należałoby wręcz wyciszyć. To historia nieprzyzwoita i pełna zgryźliwości, a zarazem szczera i niezwykle zabawna, która celnie opisuje rozterki wiecznych marzycieli.

Niegrzeczne piosenki

– Amerykański żart nie oszczędza nikogo, tnąc bezlitosnym ostrzem satyry rozmaite obszary życia codziennego, relacji międzyludzkich i społecznych stereotypów – mówi Dariusz Tarczewski, kierownik muzyczny spektaklu.

Muzyka składająca się z chwytliwych, pełnych humoru piosenek, doskonale uzupełnia akcję i współgra z fabułą. Teksty piosenek poruszają tematy dorastania, relacji międzyludzkich i codziennych problemów, a ich czasem kontrowersyjna treść nadaje mu niegrzeczny charakter.

Twórcy

Dzięki nowatorskiemu połączeniu lalkarstwa i muzyki ten oryginalny spektakl zdobył uznanie widzów na całym świecie. W centrum wydarzeń znajdują się charakterystyczne postacie znane z Ulicy Sezamkowej czy The Muppet Show. Autorem lalek, które zagrają w poznańskim spektaklu, jest Igor Fijałkowski, aktor Teatru Animacji w Poznaniu.

Na deski Teatru Muzycznego w Poznaniu „Avenue Q” przenosi Łukasz Brzeziński, zastępca dyrektora ds. artystycznych, reżyser m.in. przedstawień „Koziołek Matołek i zagadka ratuszowej wieży”, „Jaś i Małgosia” i koncertu z piosenkami Republiki i Obywatela G.C. „Przeczekajmy tutaj noc”. Kierownikiem muzycznym jest Dariusz Tarczewski, pianista, kompozytor i aranżer, producent muzyczny, który ma na swoim koncie współpracę m.in. z Mietkiem Szcześniakiem, Mezo, Maciejem Maleńczukiem, Zbigniewem Wodeckim.

Choreografię przygotowuje Barbara Olech, autorka choreografii do jednego z najgłośniejszych musicali ostatnich sezonów – 1989. Oryginalną scenografię tworzy Grupa Mixer, a kostiumy Katarzyna Zawal. Kierownikiem wokalnym jest Paweł Orłowski, reżyserem światła Katarzyna Łuszczyk, a reżyserem dźwięku Tomasz Zajma.

Obsada

ŻACZEK PRZYJEMNIACZEK: Emil Lipski / Maksymilian Pluto-Prądzyński
KATKA KUDŁATKA: Aleksandra Daukszewicz / Urszula Laudańska
TOMEK: Patryk Kośnicki / Bartosz Sołtysiak
MAKS: Patryk Bartoszewicz / Tobiasz Szafraniak
KUDŁATY: Wiesław Paprzycki / Seweryn Wieczorek
LUDKA PROSTYTUTKA: Anna Lasota / Anita Urban-Wieczorek

MISIA PATYSIA: Denisa Jarczak-Kaczmarska / Iga Klein
MIŚ PATYŚ / ROMEK / NOWY: Maciej Badurka / Kacper Jędrzejewski
PANI S.: Iwona Kotzur / Lucyna Winkel
EDZIO: Przemysław Łukaszewicz / Maciej Ogórkiewicz
ANNA MARIA: Dagmara Rybak / Olena Yakymchuk
PIOTR SWEND: Oksana Hamerska / Joanna Rybka