Tax compliance coraz bardziej potrzebny

TEKST: KATARZYNA SURMA
[współpraca reklamowa]

Katarzyna Surma - radca prawny, Compliance Officer, doradca podatkowy, członek Zarządu Wielkopolskiego Oddziału Krajowej Izby Doradców Podatkowych VI Kadencji oraz słuchacz studiów Executive MBA na Uniwersytecie Merito w Poznaniu we współpracy z SBS Swiss Business School. Na co dzień doradza w kwestiach prawnych oraz compliance na rzecz koreańskiego koncernu Samsung Electronics Poland Manufacturing Sp. z o.o. z siedzibą we Wronkach. W praktyce zawodowej łączy wymagania określone przepisami prawa, korporacyjnymi standardami oraz normami branżowymi. Dla międzynarodowego środowiska pracy niezbędne jest wszechstronne doradztwo, które ma sprostać oczekiwaniom rynku i skutecznie zabezpieczać biznes.

W dzisiejszych realiach gospodarczych poszukujemy już nie tylko odpowiedzi w przepisach, ale oczekujemy rozwiązań szytych na miarę oraz zgodnych z potrzebami narzucanymi przez biznes.

Zmieniające się otoczenie gospodarcze, wysoki poziom skomplikowania regulacji prawnych oraz rosnące wymagania branżowe spowodowały, że zakres zadań wykonywanych przez doradców podatkowych stał się dużo szerszy niż dotychczas. Dzisiaj praktycznie każda poważniejsza decyzja biznesowa wymaga analizy skutków podatkowych i oceny jej wpływu na pozostałą działalność podmiotu, niezależnie od jego wielkości. Dodatkowo przyspiesza globalna cyfryzacja i automatyzacja procesów, na popularności zyskuje sztuczna inteligencja, zwiększa się ilość i rodzaj sankcji za niewypełnianie obowiązków podatkowych, a międzynarodowa wymiana handlowa nie jest już zarezerwowana tylko dla rozwiniętych, stabilnych podmiotów. Oznacza to, że przedsiębiorca nie może być już tylko ekspertem w swojej branży, ponieważ musi nadążać za coraz bardziej wymagającym otoczeniem. Tutaj z rozwiązaniem przychodzi system compliance, którego mechanizmy mają zapewnić aktualność i prawidłowość w realizacji obowiązków podatkowych, określanych nie tylko przez przepisy krajowe, ale również międzynarodowe. Oczywiście im większy podmiot, tym bardziej wzrasta ilość i zakres potencjalnych transakcji, które należy klasyfikować jako wysokiego ryzyka. Dla przykładu można wskazać tutaj transakcje z podmiotami powiązanymi, które od lat pozostają w obszarze zainteresowań organów podatkowych. Podejmując zatem decyzję o współpracy z takimi podmiotami, warto zweryfikować wszystkie niezbędne kwestie, aby zrealizować ją w sposób bezpieczny podatkowo i zgodny z regulacjami.

Realizowane w sposób ciągły
Nie ma jednak jednego wzoru postępowania i gotowej checklisty, którą przedsiębiorcy mogliby uzupełnić, aby sprawdzić, na ile dane transakcje są bezpieczne. Regularne przeprowadzanie audytów również nie gwarantuje bezpieczeństwa podatkowego, ponieważ w większości mają one na celu ocenę skutków zaistniałych już zdarzeń. Tymczasem tax compliance powinno być realizowane w sposób ciągły, tak jak na bieżąco powinno odbywać się monitorowanie zmian w przepisach i dostosowywanie praktyki do ich wymogów. Nie ma również podziału na podmioty, które są potencjalnie bardziej narażone, a które mniej, gdyż ryzyka podatkowe występują zawsze i w każdej branży. Korporacje będą podejmować walkę o innowacyjność produktu w celu skorzystania z ulg na badania i rozwój, utrzymanie wysokiej marży na swoich produktach czy usługach, podczas gdy jednoosobowe działalności będą się zmagać z wyborem najbardziej opłacalnej formy opodatkowania. Każda firma będzie podejmowała decyzje, które przyniosą określone skutki podatkowe i będą obarczone ryzykiem. Dla skutecznego zarządzania niezbędne będzie wdrożenie procedur compliance, a następnie wykonywanie stałego nadzoru nad ich realizacją, a w razie potrzeby ich aktualizacja. W podmiotach z rozbudowaną strukturą, na straży compliance stoi cykl Deminga – zaplanuj (plan), wykonaj (do), sprawdź (check), popraw (act). Wprowadzenie systematycznego działania, utrwalonego jako standard, zapewni nie tylko zgodność z przepisami i standardami, ale w dalszej perspektywie wpłynie na efektywny rozwój przedsiębiorstwa. Niestety, nawet najlepsza procedura, najbardziej dokładna, ale ograniczona tylko do formy pisemnej, nie zabezpieczy organizacji przed ryzykiem prawnym czy podatkowym, a osób zarządzających przed odpowiedzialnością.

Połączenie perspektyw
Wprowadzenie zmian w zakresie szerszego rozumienia zapewnienia zgodności z przepisami musi się rozpocząć od zmian w podejściu samych przedsiębiorców i zarządów. Początkowo wprowadzenie jakichkolwiek regulacji wewnętrznych (polityk, procedur, standardów) może skomplikować prowadzenie biznesu, to jednak w dalszej perspektywie ma przedsiębiorstwa zabezpieczać podatkowo i umożliwiać dalszy rozwój, bez obaw o prawidłowość podjętych decyzji. Wprowadzenie efektywnego systemu zgodności w obszarze podatkowym pozwoli na bieżącą kontrolę procesów i szybką reakcję na ewentualne nieprawidłowości. Połączenie perspektyw oferowanych przez rynek i możliwości rozwoju danego podmiotu wraz z transparentnością, bezpieczeństwem prawnym oraz podatkowym, będzie stanowić największe wyzwanie dla osób zarządzających. W ostatecznym rozrachunku stworzenie systemu wielopłaszczyznowego i zintegrowanego z pozostałymi działami przedsiębiorstwa będzie skutecznym narzędziem ograniczającym ryzyka podatkowe i dopasowującym działalność do stale zmieniającego się otoczenia biznesowego.