Estoński CIT, fundacja rodzinna – a może jedno i drugie?
Od kilku lat ustawodawca stara się wychodzić naprzeciw oczekiwaniom polskich podatników, wprowadzając mechanizmy wspierające rozwój przedsiębiorstw. Choć zarówno estoński CIT, jak i fundacja rodzinna oferują interesujące możliwości, wiele pytań wciąż pozostaje bez odpowiedzi, a ich rzeczywisty wpływ na przedsiębiorców zależy od szczegółów regulacji, praktyki ich stosowania, a także trudnych do przewidzenia zmian w przepisach.
TEKST: Dorota Kusyk
ZDJĘCIA: Adobe Stock, Archiwum prywatne
[Współpraca reklamowa]
Oba wskazane rozwiązania mają swoje unikalne zalety i odpowiednio zastosowane mogą przynieść wymierne korzyści – zarówno w perspektywie krótkoterminowej, jak i w procesie długofalowego zarządzania majątkiem.
Estoński CIT – kluczowe aspekty
Estoński CIT to istotna zmiana w sposobie opodatkowania przedsiębiorstw. Jego główna zasada polega na przesunięciu momentu opodatkowania do czasu dystrybucji zysku do wspólników. W praktyce oznacza to, że spółka co do zasady nie płaci podatku dochodowego, dopóki nie wypłaci zysku. Dzięki temu podmioty, które dotychczas odprowadzały wysokie miesięczne zaliczki na podatek, mogą zmniejszyć swoje obciążenia do niewielkich kwot wynikających głównie z korzystania ze służbowych samochodów osobowych do celów mieszanych. To rozwiązanie jest szczególnie korzystne dla przedsiębiorstw, które planują dynamiczny rozwój i potrzebują maksymalnej płynności finansowej, aby inwestować w nowe projekty czy rozbudowę działalności.
Jednakże estoński CIT wiąże się z wieloma warunkami, które należy spełnić zarówno na etapie wyboru tego sposobu opodatkowania, jak i w trakcie jego stosowania. Przede wszystkim ważna jest struktura własnościowa. Wspólnikami spółki mogą być wyłącznie osoby fizyczne. Zatrudnienie stanowi drugi kluczowy wymóg, który może być wyzwaniem dla małych podmiotów oraz przedsiębiorstw dopiero rozpoczynających działalność. Przy odpowiednim planowaniu można jednak wykorzystać rozwiązania dostosowane do specyfiki takich podmiotów.
Warto również zwrócić uwagę, że nawet w przypadku wypłaty całości zysków, co na pierwszy rzut oka stoi w sprzeczności z głównym celem estońskiego CIT, efektywne opodatkowanie wciąż pozostaje niższe niż w klasycznym systemie.
Fundacja rodzinna – nowa forma prawna
Fundacja rodzinna to stosunkowo nowa instytucja w polskim prawie, stworzona z myślą o usprawnieniu procesów sukcesji. Jej głównym celem jest uporządkowanie przekazywania majątku kolejnym pokoleniom oraz ochrona interesów rodziny fundatora. Co istotne, fundacja sprzyja zachowaniu integralności udziałów, minimalizując ryzyko ich podziału i wspierając koncentrację majątku w rękach rodziny.
Kluczowym elementem fundacji rodzinnej jest statut – dokument, który określa zasady jej działania, w tym prawa i obowiązki beneficjentów oraz zasady zarządzania majątkiem. Przemyślany i dobrze zaplanowany statut pozwala uniknąć potencjalnych sporów rodzinnych, a także umożliwia realizację długofalowych celów fundatora, takich jak ochrona majątku czy wspieranie wybranych inicjatyw rodzinnych.
Ważnym aspektem fundacji rodzinnej są również kwestie podatkowe. Wypłaty środków na rzecz beneficjentów mogą być korzystne podatkowo, pod warunkiem odpowiedniego pokrewieństwa z fundatorem. Dlatego tak ważne jest dokładne zaplanowanie struktury fundacji oraz określenie, kto będzie jej fundatorem i beneficjentem.
Czy można połączyć oba rozwiązania?
Obecnie przepisy nie pozwalają, aby fundacja rodzinna była wspólnikiem spółki korzystającej z estońskiego CIT. Jednak nic nie stoi na przeszkodzie, aby osoba fizyczna była jednocześnie wspólnikiem spółki opodatkowanej estońskim CIT i fundatorem czy beneficjentem fundacji rodzinnej.
W praktyce warto dokładnie przeanalizować, które aktywa wnosić do fundacji, a które pozostawić poza nią. Na przykład w przypadku dynamicznie rozwijającej się spółki, która reinwestuje większość zysków, korzystanie z estońskiego CIT przez kilka lat może pozwolić na znaczną poprawę płynności finansowej. Dopiero po ustabilizowaniu działalności można rozważyć wniesienie udziałów do fundacji rodzinnej, co zapewni uporządkowanie struktury majątkowej i ułatwi proces sukcesji.
Podsumowanie
Decyzja o wyborze estońskiego CIT lub założeniu fundacji rodzinnej powinna być poprzedzona szczegółową analizą, uwzględniającą m.in. strukturę własnościową, sytuację finansową przedsiębiorstwa oraz długoterminowe cele właścicieli. Kluczowe znaczenie ma również zrozumienie, w jakim miejscu znajduje się dane przedsiębiorstwo i jakie są priorytety właścicieli.
Jeżeli celem nadrzędnym jest płynna sukcesja, fundacja rodzinna może być odpowiednim narzędziem do zabezpieczenia majątku i przekazania go kolejnym pokoleniom. Z kolei jeśli priorytetem jest rozwój przedsiębiorstwa i zwiększenie płynności finansowej, estoński CIT może być właściwym wyborem, szczególnie w początkowej fazie dynamicznego wzrostu.
Dzięki odpowiedniemu planowaniu możliwe jest skorzystanie z obu rozwiązań w sposób, który przyniesie maksymalne korzyści – zarówno w perspektywie krótkoterminowej, jak i długofalowej.
Dorota Kusyk – doradca podatkowy specjalizujący się w bieżącym wsparciu biur rachunkowych oraz tworzeniu efektywnych struktur biznesowych i podatkowych. Pomaga przedsiębiorcom w organizacji działalności, dobierając rozwiązania dopasowane do ich potrzeb i dynamicznych zmian w przepisach. Łączy świeże spojrzenie na podatki z praktycznym podejściem do optymalizacji biznesu, wspierając firmy w ich rozwoju.