Koszarowiec wymyślony na nowo

ROZMAWIA: Małgorzata Rybczyńska
ZDJĘCIA: Archiwum prywatne

To miała być prowizorka. W 2010 roku na chwilę wprowadziliście się do starego budynku po otwarciu obok nowej siedziby Wydziału Prawa i Administracji. Jak to z prowizorkami bywa, minęło ponad 10 lat...
Tomasz Nieborak: Rzeczywiście, w Koszarowcu wykorzystywaliśmy tylko jedną trzecią z prawie 6 tysięcy metrów kwadratowych tego historycznego budynku. Drugie piętro było w ogóle zamknięte, a dalsze części obiektu nie były użytkowane ze względów bezpieczeństwa. Po tych kilkunastu latach stanęliśmy przed wyborem, czy starać się o finanse na dalszą rozbudowę Collegium Iuridicum Novum, których pozyskanie było mało realne, czy też rozpocząć poszukiwanie środków na rewitalizację tego wyjątkowego pod względem historycznym i architektonicznym dawnego magazynu artyleryjskiego. Dzięki bardzo dobrej współpracy z Urzędem Marszałkowskim udało nam się zdobyć dofinansowanie z funduszy europejskich na odnowienie 120-letniego budynku dawnych koszar pruskich. W 2021 roku ruszyły prace, których efektem miało być stworzenie przestrzeni dla kadry naukowej, pracowników administracji, studentów i oczywiście biblioteki, której zbiory dotąd nie były należycie wyeksponowane.

Powstały więc kameralne pomieszczenia do pracy naukowej, ale także otwarte przestrzenie dla studentów.
Ich zaprojektowanie stanowiło niemałe wyzwanie dla nas i projektantów. Chcieliśmy zachować jak najwięcej historycznych elementów i jednocześnie wpisać w tę nową przestrzeń nowoczesne miejsca pracy i relaksu. Ponadto, na co zwracał uwagę Urząd Marszałkowski, środki unijne musiały być wykorzystane dla dobra mieszkańców miasta i regionu. Wydział jest wręcz predestynowany do pełnienia tej roli. To właśnie w zrewitalizowanym Collegium Rubrum działać będzie Klinika Prawa WPiA UAM, gdzie mieszkańcy Aglomeracji Poznańskiej będą mogli korzystać z pomocy prawnej, a także Centrum Mediacji i oczywiście Wielkopolska Biblioteka Prawnicza.

Czyli przyjść może tu każdy i co zobaczy?
Oczywiście, serdecznie zapraszamy. Odwiedzając ten budynek, warto zwrócić uwagę na dwa aspekty uobecnione w jego nazwie. „Rubrum” oznacza z jednej strony kolor czerwieni, którą odnajdujemy na fasadzie budynku i która kieruje uwagę na jego walory architektoniczne i historyczne. „Rubrum” to również wstępna część wyroku sądowego poprzedzająca „tenor”, a więc jego rozstrzygnięcie. Tym samym nazwa „Rubrum” odzwierciedla symbolicznie charakter mieszczącego się w nim Wydziału Prawa i Administracji UAM.

Budynek został zrewitalizowany w wyjątkowy sposób. Tu przeszłość łączy się z teraźniejszością i przyszłością. Oczywiście ceglana struktura musiała pozostać ze względów konserwatorskich, ale udało nam się włączyć nowoczesne elementy w jego wnętrze. Budynek został wyposażony w systemy wentylacji i chłodzenia, działamy też proekologicznie. Na dużym ekranie przy wejściu pokazujemy ilość produkowanej energii z paneli fotowoltaicznych umieszczonych na dachu i inne dane dotyczące energii czy śladu węglowego. Realizujemy w ten sposób cele i misję zrównoważonego rozwoju, które są nam bliskie.

Piękne metalowe poidełka do wody na korytarzach to też nie jest standard w polskich budynkach użyteczności publicznej.
To jest akurat rozwiązanie podpatrzone m.in. na uczelniach zagranicznych. Podobnie jak rozległe i komfortowe przestrzenie dla studentów czy kącik malucha oraz pokój dla rodziców z dzieckiem.

Wydział Prawa i Administracji UAM to jeden z najstarszych i najlepszych wydziałów w Polsce. Pewnie stąd posiada jedną z największych bibliotek prawniczych w kraju. Teraz będzie w końcu te skarby widać?
Oczywiście nie mamy tak długiej tradycji jak Uniwersytet Jagielloński, ale jesteśmy dumni z naszej, która liczy 105 lat. Biblioteka wydziałowa z 250 tys. woluminów jest obecnie jedną z największych tego rodzaju jednostek w Polsce, działającą pod nazwą Wielkopolskiej Biblioteki Prawniczej. Z jednej strony są to na bieżąco odnawiane zasoby biblioteczne, z drugiej strony mamy wiele prawniczych białych kruków. Nowoczesna biblioteka prawnicza to także dostęp do aktualnych baz danych, umożliwiających korzystanie z zasobów cyfrowych. Z biblioteki będą mogli korzystać praktycy, aplikanci i oczywiście studenci oraz nasi pracownicy, jak również wszyscy zainteresowani prawem. Aby ułatwić korzystanie z księgozbioru, zamontowany został książkomat i wrzutnia, dzięki której będziemy mogli dokonać zwrotu książek.

Zrewitalizowany budynek został oddany wiosną i to właśnie soczysta, wszechobecna zieleń stanowiła dodatkowy element przyciągający wzrok. Jest wewnątrz, ale także wręcz wchodzi z zewnątrz przez świetliki, szeroko otwarte dawne bramy, czy odbija się w luksferowej ścianie.
Cały teren Kampusu WPiA UAM to obszar liczący około 3,5 hektara. To duża przestrzeń z bogactwem flory i fauny. Dlatego tak cieszy mnie wkomponowanie tego budynku w krajobraz, co w oczywisty sposób wpływa na komfort pracy i jej atmosferę. Zieleń wewnątrz, grafiki na ścianach, funkcjonalność przyjętych rozwiązań to elementy, które wpływają na kulturę pracy. Warto przy tym podkreślić, że Collegium Rubrum zaprojektowane zostało w taki sposób, aby jego modułowe i otwarte przestrzenie mogły być wykorzystane nie tylko jako miejsca do nauki, pracy naukowej, ale także do organizacji wydarzeń o charakterze kulturalnym, społecznym. Taka jest przecież misja Uniwersytetu i naszego Wydziału, który, jak wierzę, wzmacniać będzie swoją rolę jako centrum intelektualno-kulturalno-naukowe w naszym mieście i regionie.