Mamy to u siebie - Jacopo Bassano i Francesco Bassano

TEKST: Elżbieta Podolska
OBRAZ: Ze zbiorów Muzeum Narodowego w Poznaniu

Jacopo Bassano i Francesco Bassano, Wenus w kuźni Wulkana, przed 1592

Atanazy Raczyński zakupił ten obraz we Florencji pod koniec 1828 roku.  Zapłacił niemałą kwotę 130 skudów Domenice Bicoli. Pierwotnie dzieło pokazywane było wNational Galerie w Berlinie. Dopiero w 1903 roku trafiło do Poznania.

Obraz został namalowany przez ojca i syna. Jacopo Bassano, znakomity przedstawiciel malarstwa weneckiego, pracował w pobliskim Bassano. Prowadził tam duży warsztat, w ktorym wykształcił czterech synów i z nimi pracował. Najstarszy z nich  jest współtwórcą poznańskiego dzieła. Ojciec tworzył szkic, syn malował, po czym ojciec korygował i uzupełniał. Bóg ognia  Wulkan wykuwa strzały dla Amora, któremu towarzyszy jego matka Wenus.

Pierwotnie miał kształt owalny i najprawdopodobniej przeznaczony był do dekoracji sufitu, być może w weneckim pałacu. Artysta przyjął  punt widzenia osoby, która obserwuje z dołu umieszczone wysoko postaci. Taka kompozycja nazywa się de sotto il su.

Gdyby nie postać skrzydlatego putta obraz  stanowić by mógł być rodzajową scena z warsztatu weneckiego kowala. Ta postać sugeruje jednak, że przedstawienie jest alegorią jednego z czterech żywiołów – Ognia.

Jacopo i Francesco Bassano często malowali serię czterech żywiołów. Niestety, w przypadku obrazu z kolekcji Fundacji  Raczyńskich przy Muzeum Narodowym w Poznaniu nie udało się odnaleźć żadnego z pozostałych przedstawień z ewentualnej serii (Powietrza, Wody i Ziemi).