Młodość to stan umysłu

ZDJĘCIE: Adobe Stock 

Kim według Was jest senior?
Wojciech Bauer, dyrektor Centrum Inicjatyw Senioralnych: Nie ma uniwersalnej definicji tego terminu – dla jednych senior to osoba, która ukończyła 60 lat, a dla innych 65. Część z nas definiuje seniora, seniorkę przez pryzmat pełnionej roli społecznej, aktywności zawodowej, stanu zdrowia. Dla mnie seniorzy i seniorki to dojrzałe osoby z bagażem niezwykłych doświadczeń, bogactwem przeżyć, oczekiwań, potrzeb, potencjału. Senior, seniorka – to każdy z nas teraz lub w najbliższym czasie.

Olga Kuźmińska, długoletni nauczyciel akademicki w AWF, autorka książek o tematyce tanecznej, , instruktorka terapii tańcem i prowadząca grupę taneczno-kabaretową  „Raj Seniora” oraz „ Tęczowa Seniorka”: Dla mnie senior to osoba na emeryturze, która nie powinna siedzieć  samotnie w domu, lecz powinna korzystać z życia, być aktywną i radosną. Pewnie, że są  też seniorzy smutni i samotni, ale pragnę im przekazać, że warto żyć na tej swojej  trzeciej  młodości. Nie poddawać się, chodzić, ćwiczyć, tańczyć, wychodzić do ludzi. Nie siedzieć w domu. Integrowanie się z drugim człowiekiem jest bardzo ważne w tym naszym dojrzałym wieku.

A może seniorzy zostają w domach, bo zwyczajnie brakuje im czegoś w Poznaniu?
Radosław Dukat, kierownik Działu Polityki Senioralnej Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Poznaniu: Uważam, że istnieje kilka obszarów, w których seniorzy mogą odczuwać braki. Według mnie wielu seniorów odczuwa brak regularnych kontaktów i więzi społecznych. Mogą być one wynikiem osamotnienia, utraty przyjaciół i bliskich osób, trudności w poruszaniu się lub zmniejszenia aktywności społecznej związanej z przejściem na emeryturę. Potwierdzeniem na to jest najnowsze badanie Stowarzyszenia mali bracia Ubogich, które wskazało, że ponad ¼ osób powyżej 80. roku życia często odczuwa samotność.

Irena Skrzypczak, przewodnicząca Powiatowej Rady Seniorów, Członek Rady Programowej Lubońskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku: Seniorzy chcieliby być bardziej wysłuchani przez rządzących, aby byli dla nich bardziej dostępni. Wielu seniorów to osoby samotne, którym brakuje pewności jutra i spokoju. Brakuje im też wsparcia psychologicznego. Poza tym seniorzy ubolewają nad tym, że jest mało miejsc i informacji na temat możliwych aktywności przeznaczonych specjalnie dla nich.

A co sprawia im największą radość?
RD: Po pierwsze to spędzanie czasu z bliskimi osobami: wnukami, z partnerem życiowym lub cieszenie się wspólnymi chwilami z rodzeństwem czy przyjaciółmi. Po drugie zauważyłem, że niesamowitą radość daje seniorom pielęgnowanie swojego hobby i zainteresowań, takich jak choćby: ogrodnictwo, gotowanie, rękodzieło, czytanie, sztuka, podróże, muzyka, taniec, sporty rekreacyjne czy nauka czegoś nowego. Niektórzy czerpią przyjemność z nauki i rozwijania swoich umiejętności. Dowodem na to są wielkopolskie Uniwersytety Trzeciego Wieku, w których zrzeszonych jest wielu seniorów z naszego regionu.

Iwona Kasprzak Ciesielska, prezes Fundacji In_Spire: Mogłabym odpowiedzieć, że co senior, to inna odpowiedź. Generalnie jednak to bycie z ludźmi, czy to we wspólnocie religijnej, czy w klubie seniora, czy też wśród bliskich, w gronie rodziny lub znajomych. A co robią wspólnie podczas tych chwil, to już sprawa osobistych pasji i przyzwyczajeń.

Jak żyje się seniorom w Poznaniu?
WB: Bardzo różnie. Wszystko zależy od zamożności, stanu zdrowia, poczucia bezpieczeństwa, zbudowanych, wzmacnianych i pielęgnowanych relacji z drugim człowiekiem, ale również i atrakcyjnej oferty integracyjnej w środowisku, w którym żyją. Część osób spełnia się, realizując pasje, rozwija swoje potencjały, wykorzystuje wiedzę. Inni natomiast, często ze względu na stan zdrowia, ograniczony budżet domowy, zerwane więzi z bliskimi, środowiskiem, brak oferty pomocowej w najbliższym otoczeniu, cierpią.

IS: Jako seniorce żyje mi się w Poznaniu bardzo dobrze. Czuję wewnętrzny spokój i satysfakcję, że dużo zrobiłam i robię dla innych. Czuję się potrzebna, działam dla innych. Widzę, że to co robię, daje ludziom radość i to jest bezcenne.

Czy seniorom trudno dzisiaj nadążyć za zmieniającym się światem?
Eugeniusz Kierstan, Przewodniczący Obornickiej Rady Seniorów: Seniorzy z pewną rezerwą przyjmują przełomowe wynalazki techniczne: komputery i telekomunikację. Starają się powoli wdrażać w nowinki techniczne, ale też widzą, że ewolucja społeczna opiera się na wykorzystaniu informatyzacji.

IK: To kolejne proste pytanie, które wymaga złożonej odpowiedzi. Seniorzy odbierają świat podobnie, jak ludzie w innych grupach wiekowych – jedne sprawy podobają im się bardziej, inne mniej, jedne zachwycają, a inne mocno denerwują. Jednak często wśród seniorów można zauważyć większy sentyment za światem minionym. Mówią: „kiedyś to były lody, nie to co dzisiaj”, „za moich czasów to puszczali piękne piosenki, takie melodyjne i z tekstem”, „kiedyś to było inaczej”. Czy to oznacza, że świat dzisiaj im się nie podoba? Nie, po prostu tęsknią za swoją młodością. Ludzie z młodszych pokoleń nie zawsze uświadamiają sobie, z jakimi wyzwaniami mentalnymi trzeba zmierzyć się z biegiem lat. Dojrzewają do tego z czasem.

WB: Badania wskazują, że ok. 30 proc. seniorów (w wieku powyżej 60 lat) korzysta z nowych technologii. Ale praktyczna wiedza jest bardzo zróżnicowana, co oznacza, że ciągle tradycyjne kanały komunikacji – radio, telewizja, gazeta – są najskuteczniejsze. Sytuacja ulega jednak cały czas poprawie. Młodsi seniorzy radzą sobie z nowymi technologiami coraz lepiej, korzystają z internetu, obsługują smartfony, urządzenia elektroniczne w mieście, kupują bilety online, robią przelewy.

Oczywiście część z nich nie chce i nie będzie korzystała nigdy z nowych technologii, ale coraz większa grupa osób ma ogromne potrzeby związane z włączaniem do świata cyfrowego z zapewnieniem mądrej, przyjaznej i często indywidualnie dostosowanej edukacji cyfrowej.

OK: Nie wszystkie osoby potrafią obsługiwać komputer, niestety, mimo kursów, jakie są dostępne. Jednak nie wszyscy seniorzy są chętni na taką naukę. Osobiście zachęcam moich znajomych do przełamywania barier, ale nie było to łatwe. Powinna być większa dostępność kursów informatycznych. Jest duża potrzeba takich szkoleń. Ta wiedza daje tyle możliwości i znacznie ułatwia życie.

PD: Na pewno są tym wszystkim przytłoczeni. A że technologia będzie obecna w naszym życiu coraz bardziej i tego nie zmienimy, trzeba wspierać i oswajać seniorów w edukacji, przeciwdziałać ich wykluczeniu cyfrowemu. Poznać, ćwiczyć, nauczyć się i pomóc przyjąć życie, które dzięki technologii jest łatwiejsze. W tym miejscu chciałabym zaprosić naszych seniorów poznańskich i z województwa na Targi VIVA Seniorzy w dniach 29-30 września 2023 roku. Odpowiadamy na tym wydarzeniu na wiele pytań i potrzeb seniorów. A przy tym jest bardzo wesoło.

Czy według Was można się fajnie starzeć?
IS: Pewnie, ale najpierw należy pokochać siebie i mieć odwagę do działania, do robienia tego, na co ma się ochotę. Żyć kolorowo, nie dać sobie powiedzieć, że „nie wolno” i „nie wypada”. Uwierzyć w siebie i odważyć się na wiele rzeczy, przełamać się. Pierwszy krok jest najtrudniejszy. Przecież każda podróż zaczyna się od pierwszego kroku.

OK: Ja bym powiedziała, że można się starzeć fajnie i z godnością. Być przyjaznym dla drugiego człowieka. Nie znoszę, kiedy człowiek jest wrogiem dla drugiej osoby. Trzeba być życzliwym i nie zazdrościć, jeśli ktoś ma lepiej czy więcej.

Paulina Dziarłowska, manager Targów VIVA Seniorzy!: Żyć kolorowo! Nie ma „nie wypada”, „nie przystoi”, dopóki nie krzywdzi to innych, to robić to, na co mamy ochotę. Na pewno nie nakładać przysłowiowych „ciepłych kapci” i nie zasiadać przed TV. Fajna starość to bycie aktywnym w miarę możliwości, to dbanie o swojego ducha i ciało. To bycie z ludźmi. Jest tak wiele możliwości, jakie daje miasto i tak wiele możemy zaoferować sobie wzajemnie.

Czego seniorzy mogą nas dziś nauczyć?
IK: Wielu seniorów chciałoby młodym przekazać choć trochę swojego doświadczenia, a przynajmniej opowiedzieć swoją historię, być wysłuchanym. Wzajemny szacunek, uważność oraz chęć dzielenia się wiedzą – też chęć przyjmowania tej wiedzy – nam wszystkim mogłoby dobrze zrobić. Osoby z różnych pokoleń pięknie się różnią i pięknie się uzupełniają.

Viva Seniorzy to największe w Polsce targi produktów i usług dla seniorów. XII edycja odbędzie się 29-30 września 2023 roku na Międzynarodowych Targach Poznańskich