Stolica Suomi

TEKST I ZDJĘCIA: Krzysztof Grządzielski

Fińskie słowo Suomi znaczy po prostu Finlandia, choć bywa też tłumaczone jako kraina bagien. Wiele osób błędnie określa Finlandię jako część Skandynawii, podczas gdy jest to nordyckie państwo graniczące ze Szwecją, Norwegią oraz Rosją. Prawie 2/3 powierzchni zajmują lasy, w których można spotkać niedźwiedzie, wilki, lisy, łosie i renifery. Wiele terenów ogromnej Finlandii to parki narodowe i rezerwaty. Jednocześnie liczba mieszkańców to raptem 5,5 miliona, z czego większość ludności osiedliła się na południu ze względu na łagodniejszy klimat.

Zaletą odkrywania Finlandii są długie i jasne dni. Poza kołem podbiegunowym okresowo słońce w ogóle nie zachodzi. Na północ od Rovaniemi dzień polarny trwa około dwóch miesięcy. Tyle samo trwa tutaj jednak noc polarna. Mimo tego w „World Happiness Report” Finlandia została uznana za najszczęśliwszy kraj na świecie piąty rok z rzędu. To wyśmienite miejsce dla turystów uwielbiających czynny wypoczynek. Na terytorium Finlandii znajduje się najwięcej na świecie jezior – niemal 190 tysięcy. Z kolei gdyby policzyć wszystkie skaliste wyspy i wysepki, ich liczba sięgnęłaby 180 tysięcy! Dziki, chłodny i piękny klimat Finlandii i jej przyroda przyciągają ostatnio coraz większe rzesze turystów ze świata, choć dla Polaków to wciąż kraj mało znany.

Zielone Helsinki
Helsinki jak na stolicę są niewielkie. To miasto wielkości Poznania, w którym mieszka ok. 560 tysięcy osób. Port lotniczy Helsinki-Vantaa mieści się ok. 15 km od miasta. Najszybciej i najwygodniej dostaniemy się z lotniska do Helsinek pociągiem, który kursuje co pół godziny. Najważniejsze atrakcje są zlokalizowane w centrum, po którym możemy bez problemu poruszać się na piechotę. Tak naprawdę dwa dni w Helsinkach w zupełności wystarczą, by poczuć atmosferę tego miasta i zobaczyć najważniejsze atrakcje turystyczne.

Stolica Finlandii jest jednym z najbardziej zielonych miast Europy. Mnóstwo tu drzew i roślinności. Bardzo szybko można poczuć czyste i rześkie powietrze. Sercem Helsinek jest otoczony klasycystycznymi budynkami plac Senacki i górująca nad nim śnieżnobiała katedra luterańska, której budowa rozpoczęła się dopiero w drugiej połowie XIX wieku. Wnętrze jej jest surowe, ale co ciekawe, obszerna krypta często wykorzystywana jest jako miejsce wystawowe lub sala koncertowa. Zielone kopuły katedry to najbardziej charakterystyczny element w mieście, widoczny niemal z każdego jego zakątka. Przed budynkiem stoi pomnik cara Aleksandra II, który przypomina, że w przeszłości Finlandia była pod panowaniem Rosji. W pobliżu placu Senackiego są też główna siedziba Uniwersytetu Helsińskiego oraz Biblioteka Uniwersytecka, która posiada największą i najbardziej wszechstronną na świecie kolekcję opisującą imperium rosyjskie. Warto do niej wejść, by podziwiać przepiękne wnętrze czytelni pełne wiekowych książek, pozwalające dosłownie przenieść się do przeszłości.

Idąc we wschodnim kierunku z placu Senackiego, dochodzimy do wyspy Katajanokka, na której wzniesieniu stoi prawosławny, rosyjski sobór Uspieński zwany soborem Zaśnięcia Matki Bożej. Dach ceglanego soboru wieńczy 13 złotych kopuł symbolizujących Jezusa i 12 apostołów. W bogato zdobionym wnętrzu można podziwiać ciekawy zbiór ikon. Na wyspie na ulicy Luotsikatu 4B znajduje się też dom, w którym wychowała się Tove Jansson – autorka słynnych książek o Muminkach.

Punktem obowiązkowym w Helsinkach jest też plac Targowy, malowniczo położony przy nabrzeżu Zatoki Południowej Kauppatori. Znajduje się tam fontanna Haris Amanda, symbolizująca powstające z morza Helsinki. Centralne miejsce placu zajmuje tzw. kamień carycy, czyli granitowy obelisk zwieńczony dwugłowym carskim orłem, postawiony w 1835 roku dla upamiętnienia wizyty carycy Aleksandry Fiodorowny wraz z carem Mikołajem I. Nieopodal, przy przystani promów, w której cumują zarówno niewielkie łódki, jak i większe statki pasażerskie, znajduje się ceglana hala targowa Vanha kauppahalli, zachwycająca swoją architekturą. W środku można kupić lokalne pamiątki, jak i spróbować fińskich przysmaków. Oprócz serów czy słodyczy, w tym słynnej fińskiej lukrecji, znajdziemy tam dość nietypowe dla nas produkty, jak mięso z łosia czy renifera.

Mnogość atrakcji
Będąc w Helsinkach, w dzielnicy Töölö, koniecznie warto odwiedzić kościół w skale – Temppeliaukio. Zbudowany w 1969 roku z zewnątrz może wydaje się być mało atrakcyjny, gdyż widać tylko miedzianą kopułę. Dopiero wnętrze zapiera dech w piersiach. Owalny kształt świątyni ograniczają masywne, granitowe ściany. Dzięki szklanym panelom do wnętrza wpada naturalne światło. To jeden z ważniejszych obiektów współczesnej architektury sakralnej na świecie, posiadający doskonałą akustykę. Regularnie odbywają się tutaj koncerty, co może okazać się niezwykłym przeżyciem.

Innym punktem obowiązkowym zwiedzania Helsinek jest też wyprawa na największą twierdzę w Europie o nazwie Suomenlinna, wybudowaną na sześciu wyspach. Kursują na nią co kilkanaście minut promy z centrum miasta. Wybudowali ją Szwedzi w 1748 roku dla obrony wschodniej flanki swego imperium przed rosyjskimi najazdami. Przez lata Suomenlinna była uważana za fortecę nie do zdobycia. Wyspa jest dziś zamieszkana przez ok. 800 osób. Latem odbywają się tu liczne festiwale, koncerty i inne wydarzenia. Na terenie fortecy znajduje się kilka muzeów, m.in.: Muzeum Suomenlinny, przedstawiające jej historie, Muzeum Ehrensvärda, który był pierwszym dowódcą i budowniczym fortecy, czy Muzeum Obrony Wybrzeża. Co ciekawe, w 1991 roku twierdza została wpisana na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO jako unikatowy zabytek architektury militarnej.

Mając nieco czasu, można wybrać się na wyspę Iso Mustasaari, gdzie znajduje się kościół, który jako jedyny na świecie pełni także funkcję latarni morskiej. Warto też zobaczyć największy stadion sportowy w Finlandii, który w 1952 r. był areną letnich igrzysk olimpijskich. Ma 72-metrową wieżę widokową, skąd rozciąga się rozległa panorama miasta i całej zatoki. Na stadionie znajduje się również Muzeum Sportu.

Ponadto w Helsinkach można wybrać się na długi, spokojny spacer do uroczego parku Hesperia z pięknymi, drewnianymi i bogato zdobionymi willami wokół jeziora Töölönlahti. W Helsinkach znajdziecie też 70 muzeów, w tym znane muzeum sztuki Ateneumin Taidemuseo, w którym znajdują się .in.. prace Van Gogha czy Cezanne'a.

Nie tylko Helsinki
Finlandia to ojczyzna Świętego Mikołaja. Właśnie na jej terenie znajduje się Laponia, kraina reniferów i śniegu. W stolicy tego regionu, Rovaniemi, można także podziwiać zorzę polarną, a także Wioskę Świętego Mikołaja, gdzie święta Bożego Narodzenia trwają cały rok. Warto przyjechać tu z dziećmi.

Na wyspie Kailo w pobliżu Naantali odnajdziecie z kolei Dolinę Muminków. Można tam zwiedzić Dom Muminków i spotkać zarówno Muminka, jak i Włóczykija czy innych bohaterów bajki Tove Jansson. 17 kilometrów dalej znajduje się Turku, dawna stolica, jak i najstarsze miasto w kraju. Warto zajrzeć tam do zabytkowego zamku z wystawą poświęconą historii Finlandii.

Na mapie Finlandii fani narciarstwa na pewno powinni zaznaczyć miejscowość Lahti – znaną z biegów oraz zawodów Pucharu Świata w Skokach Narciarskich. Innym ważnym sportowym miastem jest Kuopio. To prawdziwa oaza ciszy i spokoju, na którą w większości składają się rozległe jeziora i lasy. Jest tu jednak też słynna skocznia narciarska Puijo, na której regularnie odbywają się konkursy Pucharu Świata. Poza tym głównym magnesem Finlandii jest natura i bezkresne połacie nieskażonej przyrody. Są tu doskonale oznaczone szlaki trekkingowe, rowerowe, kajakowe, a zimą trasy narciarskie i szlaki dla skuterów śnieżnych. Praktycznie jest wszystko, czego może potrzebować turysta, wędkarz czy narciarz lub wybredny globtroter.

Materiał powstał przy wsparciu programu „Transforming Communities”, który realizowany jest przez Centrum Edukacji Obywatelskiej i Vikes i finansowany jest ze środków Unii Europejskiej oraz Fondation Nicolas Puech.