To, co w poznańskiej architekturze najlepsze

TEKST: Anna Gołąbek, Yellow Bird Agency
ZDJĘCIA: materiały prasowe Urzędu Miasta Poznania

Nagroda im. Jana Baptysty Quadro to wyróżnienie z tradycjami przyznawane od ponad 20 lat autorom najlepszych projektów architektonicznych zrealizowanych w stolicy Wielkopolski. Wśród zwycięskich koncepcji są takie ikony poznańskiej architektury, jak Stary Browar, biurowiec Bałtyk czy odtworzona kamienica „Żelazko” – mówi Jacek Jaśkowiak, prezydent Poznania. – W tym roku laureatów poznamy w październiku. Jestem przekonany, że jurorzy ponownie wybiorą obiekt charakteryzujący się wysokimi walorami estetycznymi i doskonale wpisujący się w tkankę miejską.

Zwycięską realizację wybiera jury, składające się ze specjalistów i przedstawicieli organizatorów, ale nominować może każdy: mieszkańcy, inwestorzy oraz architekci, w tym także autorzy projektu. Do konkursu zgłosić można wszystkie obiekty architektoniczne w granicach administracyjnych Poznania, bez względu na skalę oraz rodzaj. Wśród laureatów nagrody Quadro znajdziemy zarówno obiekty o charakterze biurowo-usługowym, takie jak Pixel lub UBIQ 34, jak i budynki użyteczności publicznej, np. terminal lotniska Ławica. Statuetka Quadro często trafia też do autorów projektów budynków mieszkalnych – w ubiegłym roku otrzymał ją Szymon Januszewski i zespół pracowni Insomia za „Nowy Strzeszyn” etap 1B, czyli osiedle mieszkaniowe na poznańskim Strzeszynie.

Statuetki jak Oscary
Nie bez powodu patronem Nagrody Prezydenta Miasta jest Jan Baptysta Quadro, a właściwie Giovanni Battista di Quadro. Ten włoski architekt dokonał w XVI w. renesansowej przebudowy poznańskiego ratusza – bez wątpienia najbardziej rozpoznawalnego budynku w mieście. Przedstawiającą Quadro rzeźbę możemy znaleźć w narożniku na fasadzie kamienicy przy Starym Rynku 84, gdzie architekt miał swoje mieszkanie. Laureaci nagrody Quadro otrzymują pomniejszoną, ale również odlaną z brązu wersję tej figury. Niektórzy mają na półce kilka takich statuetek – w tym Karol Fiedor ze swoją pracownią CDF Architekci oraz Piotr Z. Barełkowski i Przemysław Borkowicz ze Studio ADS.

Nagroda z historią
Nagroda Prezydenta Miasta Poznania im. J.B. Quadro ma już ponad dwudziestoletnią tradycję, co czyni ją jedną z najstarszych w Polsce nagród w dziedzinie architektury. Propozycję zorganizowania w Poznaniu konkursu architektonicznego wysunął Jacek Cenkiel, ówczesny prezes UWI Inwestycje. Zainspirowała go wspomniana już figura Quadro z kamienicy przy Starym Rynku – jako miłośnik Poznania wspierał wysiłki Towarzystwa Opieki Nad Zabytkami w przywróceniu zniszczonych podczas wojny elementów miejskiej zabudowy. Jednym z nich był właśnie pomnik Jana Baptysty Quadro, ufundowany w 1927 r. przez Cyryla Ratajskiego. Zrekonstruowana rzeźba, jak wspominał Cenkiel, miała w sobie tyle uroku, że przyszło mi do głowy, aby wykorzystać ją jako swoistego poznańskiego “Oskara”, promującego dorobek architektów. W realizację pomysłu zaangażował się także SARP i ostatecznie w 1999 r. prezydent Poznania Wojciech Szczęsny Kaczmarek ustanowił nagrodę Quadro, wiążąc ją jednocześnie ze swoim urzędem. Pierwszym w historii laureatem był Klemens Mikuła, którego wyróżniono za projekt dla założenia architektonicznego wokół Jeziora Maltańskiego. Od tego czasu konkurs odbywa się co roku, a w 2006 r. przyznano dodatkowo statuetkę Złotego Quadro za najlepszy budynek 50-lecia w Poznaniu. Został nią uhonorowany nieżyjący już wtedy Marek Leykam za projekt Okrąglaka. Laureat tegorocznej, 24. edycji Nagrody Quadro, otrzyma statuetkę z rąk Prezydenta Miasta Poznania podczas uroczystej ceremonii, która odbędzie się 18 października 2022 r.